17-12-1952 - Dieuwertje Goedkoop Bevrijdt  Marken.

Spookachtige tocht over de Gouwzee, Tramboot Koningin EMMA op sleeptouw.
Op woensdagavond ergens tussen de Oranjesluizen en de Marker vuurtoren.
Fel slaan de hagelstenen tegen de stuurhut van de Dieuwertje, die met haar ijsploeg voor de boeg op het IJselmeer vaart.
Deze ijsbreker werd inderhaast aan de Vismarkt aan het IJ op de kop van de sleepboot gezet, en ze is nu bezig om de zwarte vlakte van het IJselmeer te doorploegen.
Kapitein  Sijje van Dijk is van huis gehaald,  om Marken te bevrijden uit de greep van de langzaam wijkende winter tuurt in de duisternis.
Meester Rinus Alleman in de machinekamer,  houdt de 250 paardekrachten van de Dieuwertje op toeren.
Het wordt een moeilijke vaart bij het begin van de Gouwzee, waar dikke ijsvelden de toegang tot de Marker haven versperren.
Roel de Jong dekknecht hanteert de peilstok, één meter tachtig roept hij tegen de wind in.
A-rijt schreeuwt kapitein van Dijk uit de stuurhut terug.
Drie lichte vlekken tegen de zwarte avondhemel, Volendam, Monnikendam, & Marken.
De vaargeul is moeilijk te vinden.
De ijsschollen die de tramboot Koningin Emma al een  zwoegende tocht van 5 uren hebben bezorgd, liggen opeengestapeld voor de kleine haven van het eiland, waar de groene lichten wenken.

De sleepboot Dieuwertje loopt vast, we zitten buiten de vaargeul zegt kapitein van Dijk de geul is maar enkele meters breed.
De ijsschotsen hebben de bakens van de geul verdreven.
De Dieuwertje stoomt achteruit en hervind haar koers, als koek breekt de sterke neus van de driftig stampende sleper het ijs.
Het is hier taai zegt de kapitein, die zo nu en dan de kaart raadpleegt.
De hagelbuien striemen de boot en de grijze ijsvlakte.
Het is een eenzame tocht over de  Gouwzee, die op dit ogenblik vele tientallen Markers gestrand in Monnikendam, van huis en haard scheidt.
We ronden het rode baken, nu is Marken bijna bereikt de stoomfluit klinkt schril door het duister van de avond.
Markerjongens staan op het havenhoofd, half Marken met burgemeester van Hout is uitgelopen om de reddende Dieuwertje te verwelkomen.
Kapitein van Dijk heeft de moeilijke tocht op voorbeeldige wijze volbracht.
We zagen jullie bezig met het ijs, zegt schipper Visser van de Koningin Emma die nu weer werk krijgt.
De veerboot mag in het kielzog van de Dieuwertje varen.
De derde schipper van de Koningin Emma de jonge Teerhuis komt in de stuurhut, zij kennen de vaart en dat geeft een veilig gevoel.
Teerhuis en zijn maat Boes zijn gisteren nog op het ijs geweest, toen de tramboot in de ochtend uren vastliep in het pakijs, hebben zij nog drie reizigers via het ijs naar de vaste wal gebracht.
Een hachelijke tocht, want de broze sneeuwlaag op het ijs was als een verradelijke deken.

Door de IJsdam
Het is inmiddels half negen geworden, heel Marken ziet toe hoe de Dieuwertje in de kleine haven manoeuvreert en hoe de Koningin Emma met de eerste schipper aan het roer volgt.
Een paar honderd meter buiten de haven geeft de Koningin Emma een sein, ze wil vastgemaakt worden,  machinist Rinus Alleman & Roel de Jong geven de sleper over.
Tot tweemaal toe breekt de Dieuwertje een ijsdam.

Het is gigantisch om te zien hoe hardnekkig deze Gouwzee het ijs aangewaaid uit het IJselmeer op de straffe wind vasthoudt.
De Dieuwertje ploegt er glansrijk doorheen, de verbinding met het eiland is na een volle dag breken bijna hersteld.
Daar zijn reeds de lichten van het Marker veerhuis aan de haven van Monnikendam, waar 200 Markers de komst van de Koningin Emma vurig afwachten, want bijna voor de derde keer dreigde een overnachting in dit stadje.
Niet dat de gastvrijheid er uitstekend en Hollands was, maar op den duur verlangt de Marker toch naar zijn eigen huis.
Er gaat een gejuich op als de Koningin Emma langs de Dieuwertje schiet, en afmeert op haar vertrouwde plaats, Marken neemt bezit van de boot.
Kapitein van Dijk,machinist Alleman & dekknecht de Jong draaien een sigaret, ze hebben het wel verdiend.
Een kwartier later vertrekt de kleine scheepskaravaan opnieuw, nu vanaf Monnikendam met een lading post aan boord.
Weer flitst de schijnwerper van de Dieuwertje over de grauwe vlakte, het ijs is nu gebroken.
Zonder ook maar één keer vast telopen, gaat de vaart met forensen naar het eiland Marken.
Burgemeester van Hout bevind zich tussen zijn gemeentenaren, om de urgentie van een dijkaanleg te bespreken.
En mocht vanmorgen de vaargeul opnieuw zijn dichtgewaaid, en de ijsschotsen zich hebben opgestapeld, de Dieuwertje Goedkoop zal opnieuw dit kleine stukje Poolzee in het hart van Nederland bedwingen.
Voorlopig is de verbinding van het oude eiland der folklore, met het continent van Noord Holland niet meer in gevaar.